Veraset ve İntikal İşlemleri:
Tüm prosedür ve süreçleri ile bu işlemler, taşınmazlar (ev, arsa vb.), banka hesapları, araçlar ve diğer mal varlıkları için benzer şekilde uygulanır. Aşağıda, özellikle taşınmazlar üzerinden örneklenerek tüm aşamalar detaylı şekilde açıklanmıştır.
1. Ölümün Nüfus Müdürlüğüne Bildirilmesi
Öncelikle vefat eden kişinin ölümü, nüfus müdürlüğüne bildirilir ve nüfustan düşürülmesi sağlanır. Bu işlem genellikle hastane veya muhtarlık tarafından yapılır, ancak aile de başvurabilir.
2. Mirasçılık Belgesi (Veraset İlamı) Alınması
Mirasçıların, mirasçı olduklarını ve pay oranlarını gösteren “veraset ilamı” almaları gerekir.
Mirasçılık Belgesi (Veraset ilamı):
A) Noterden,
B) Sulh Hukuk Mahkemesi’nden,
C) E-Devletten alınabilmektedir.
Yurt dışından alınan belgeler Türk mahkemelerince onaylanması gerekmektedir.
3. Taşınmazın Rayiç Değerinin Belirlenmesi
Taşınmaz varsa, bulunduğu belediyeden rayiç (piyasa) değerini gösteren belge alınır.
Bu belge, hem vergi dairesine hem de tapu müdürlüğüne sunulacaktır.
4. Vergi Dairesine Beyanname Verilmesi ve Vergilerin Ödenmesi
Mirasçılar, ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde (yurt dışında iseler 6 ay) veraset ve intikal vergisi beyannamesi vermek zorundadır.
Vergi dairesine başvurulur, gerekli belgeler sunulur ve veraset ve intikal vergisi ödenir.
Emlak vergisi borcu varsa ödenir.
Vergi dairesinden “ilişik kesme” (borcu yoktur) yazısı alınır.
5. Tapu Müdürlüklerine Başvuru ve Tescil İşlemi
Tüm belgeler tamamlandıktan sonra, mirasçılardan herhangi biri (veya hepsi) tapu müdürlüğüne başvurarak taşınmazın kendi adlarına tescilini talep edebilir.
Tüm mirasçıların başvurusu zorunlu değildir; bir mirasçı başvurabilir.
Tapu müdürlüğü, işlemi tamamlayıp yeni tapu belgesini mirasçılar adına düzenler.
Gerekli Belgeler
Aşağıdaki belgeler genellikle tüm intikal işlemleri için gereklidir:
-Veraset ilamı (aslı veya onaylı örneği)
-Kimlik belgesi (T.C. kimlik kartı, pasaport vb.)
-Tapu senedi veya tapu kaydı (taşınmaz için)
-Belediyeden alınan rayiç değer belgesi
-Vergi dairesinden alınan ilişik kesme yazısı
-Emlak vergisi borcu yoktur yazısı (taşınmaz için)
-Zorunlu Deprem Sigortası (DASK) poliçesi (bina ise)
-Vesikalık fotoğraf (bazı işlemlerde)
Temsilci aracılığıyla işlem yapılacaksa vekâletname veya vasi kararı.
Süreç Akışı
-Ölüm bildirimi → Nüfus müdürlüğü
-Veraset ilamı alınması → Noter/Sulh Hukuk Mahkemesi
-Rayiç değer belgesi alınması → Belediye
-Vergi beyannamesi ve ödemeler → Vergi dairesi
-Tapu işlemleri → Tapu müdürlüğü
Önemli Notlar
Miras intikali için tüm mirasçıların başvurusu gerekmez; bir mirasçı işlemi başlatabilir.
Taşınmaz intikalinde tapu harcı alınmaz, yalnızca döner sermaye ücreti ödenir.
Sürelerin kaçırılması halinde gecikme faizi ve ceza uygulanabilir.
Not: Mirasçılar tapularını aldıktan sonra ilgili belediyeye beyan vermek zorundadır. 90 gün içinde beyan verilememesi durumunda her bir mirasçıya ceza uygulanır.
Mirasçılar üzerine geçen gayrimenkulü dilerlerse tamamını, yada kendi hisselerini satabilir.
Satış başvurusunu hissedarlardan biri yapıp, diğerlerinin katılacağını belirtebilir. Belediye rayici bu durumda bütün iştirakçiler adına çıkar.
Eğer hissedarlardan ayrı ayrı rayiç alma talebi gelirse ilgili belediye her kişinin adına ayrı ayrı rayiç belgesi düzenler. Ya da tüm hissedarlar adına tek bir rayiç belgesi düzenlenebilir.
